Wednesday, August 24, 2011

 

មុខ​របរ​ដាំ​ឈូក​នៅ​បឹង​តាមោក​ជិត​ផុត​រលត់

កុមារ​ជា​អ្នកដាំ​ឈូក​នៅ​បឹង​តាមោក​កំពុង​ប្រមូល​យក​ឈូក​ទុំ​ដើម្បី​លក់ (រូបថត អ៊ូ មុំ)
កុមារ​ជា​អ្នកដាំ​ឈូក​នៅ​បឹង​តាមោក​កំពុង​ប្រមូល​យក​ឈូក​ទុំ​ដើម្បី​លក់ (រូបថត អ៊ូ មុំ)
ការ​ដាំ​ឈូក ក្រៅ​ពី​ជា​មុខរបរ​បន្ទាប់​បន្សំ​​សម្រាប់​​អ្នក​រស់​នៅ​ជនបទ​ វា​ក៏​ជា​ឆ្នាំង​បាយ​មួយ​សម្រាប់​អ្នក​រស់​នៅ​ជាយ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ផង​ដែរ ។
ស្ថិត​នៅ​ចម្ងាយ​ប្រមាណ​ត្រឹម​តែ​ជាង​ដប់​គីឡូម៉ែត្រ​ប៉ុណ្ណោះ​ពី​រាជធានី​ភ្នំពេញ ​ផ្ទៃ​ទឹក​ដ៏​ធំ​ល្វឹងល្វើយ​នៃ​បឹង​តាមោក ជាមួយ​នឹង​ដី​ល្បាប់​សម្បូរ​ដោយ​ជីជាតិ បាន​ផ្តល់​ភាព​ងាយ​ស្រួល​ដល់​ប្រជាជន​ក្រីក្រ​ឲ្យ​ប្រកប​របរ​ដាំ​ត្រកួន ព្រលឹត កំប្លោក និង​នេសាទ​ត្រី ដើម្បី​ចិញ្ចឹម​ជីវិត ។
លោក ផេង ហៃ វ័យ ៤៩​ឆ្នាំ​ ពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ក្នុង​សង្កាត់​ព្រែកព្នៅ ខណ្ឌ​សែនសុខ ទើប​តែ​បាន​បោះ​ទីតាំង​កសិកម្ម​ថ្មី នៅ​លើ​បឹង​តាមោក​បាន​ជាង​មួយ​ឆ្នាំ​ប៉ុណ្ណោះ ខណៈ​ពេល​ដែល​អ្នក​ដាំ​ឈូក​ផ្សេង​ទៀត ក៏​ទើប​តែ​ចាប់​ផ្តើម​បោះ​ទី​តាំង​របស់​ខ្លួន​នៅ​លើ​បឹង​ធម្មជាតិ​នេះ​ដែរ ។ នៅ​ចន្លោះ​ខែ​មិថុនា​ដល់​ខែ​កញ្ញា សមាជិក​សឹង​តែ​ទាំង​អស់​ នៅ​ក្នុង​គ្រួសារ​​អ្នក​ដាំ​ឈូក ក៏​ដូច​ជា​គ្រួសារ លោក ផេង ហៃ ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​រស់​នៅ​លើ​ទឹក​ ច្រើន​ជាង​រស់​នៅ​ផ្ទះ​ពិត​ប្រាកដ​របស់​ពួក​គាត់​ឯ​លើ​គោក ។ លោក ផេង ហៃ បាន​ប្រាប់​ថា ៖ «កុំ​ថា​ឡើយ​នៅ​ឆ្ងាយ សូម្បី​តែ​យើង​នៅ​យាម​ជាប់​ជានិច្ច ក៏​នៅ​មាន​អ្នក​ចូល​មក​លួច​កាច់​ឈូក​របស់​យើង​ដែរ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​តែ​នៅ​យាម​ជាប់​ជានិច្ច ឲ្យ​តែ​នៅ​រដូវ​ឈូក​ឡើង» ។
មុន​ពេល​​ចាប់​ផ្តើម​ធ្វើ​រោង​នៅ​លើ​បឹង​នេះ ក្រៅ​ពី​មុខ​របរ​ជា​ទាហាន ​ លោក ផេង ហៃ ក៏​តែង​តែ​ដាក់​លប​ត្រី និង​ដាំ​បន្លែ​បន្តិច​បន្តួច​ជាង​១០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ នៅ​ក្នុង​បរិវេណ​បឹង​ធម្មជាតិ​នេះ។
រៀង​រាល់​ព្រឹក អ្នក​ស្រី ជួប ថាំង ជា​ភរិយា តែង​អុំ​ទូក​តម្រង់​មក​លើ​គោក ដើម្បី​ទិញ​បន្លែ ឬ​សាច់​បន្ថែម​ខ្លះៗ​ ទុក​ផ្សំ​ជា​ម្ហូប​ជាមួយ​អ្វី​ដែល​គាត់​រក​បាន​ក្នុង​បឹង​ធម្មជាតិ​មួយ​នេះ រួច​យក​ទៅ​ដាំ​ស្ល​ឯ​រោង​បណ្តោះ​អាសន្ន នៅ​កណ្តាល​បឹង​ដែល​អ្នក​ស្រី​បាន​ចំណាយ​ប្រាក់​ប្រមាណ​ ២០០ ​ដុល្លារ ដើម្បី​សង់​ទុក​ជ្រក​នៅ​យាម និង​ប្រមូល​ផល​ឈូក ។
ឈូក​មួយ​ដើម​អាច​ផ្តល់​ផល​ច្រើន​យ៉ាង​ដូច​ជា ផ្កា ផ្លែ ក្រអៅ និង​មើម​ ប៉ុន្តែ​ប្រជាជន​ជ្រើស​យក​ការ​ប្រមូល​តែ​មួយ​បែប​គត់ សម្រាប់​ឈូក​មួយ​ដើម ។
ក្នុង​វ័យ​១៤​ឆ្នាំ កុមារា ហាក់ គីម​ហៀង ដែល​ត្រូវ​ជួយ​ឪពុក​ម្តាយ​បេះ​ឈូក​លក់​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ៖ «បើ​យើង​បេះ​ផ្កា​ឈូក​លក់ យើង​មិន​អាច​យក​ផ្លែ ក្រអៅ​ ឬ​មើម​បាន​ឡើយ ដូច្នេះ​យើង​តែង​តែ​បេះ​ឈូក​ទុំ ព្រោះ​វា​អាច​លក់​បាន​ថ្លៃ» ។
ទាក់​ទិន​នឹង​ការ​ប្រមូល​ផល​អ្នកស្រី​ ជួប ថាំង បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា ៖ «យើង​អាច​ប្រមូលផល​ឈូក​ទុំ​ពី​ ៣០ ​ទៅ​ ៤០ ​គីឡូក្រាម​​ក្នុង​១​សប្តាហ៍ ។ ដោយ​ក្នុង ​១​ គីឡូក្រាម ​អាច​លក់​បាន​ពី​ ៧៥០០ ​រៀល ទៅ​ ១​ម៉ឺន​រៀល» ។
ថ្វីដ្បិត​តែ​នៅ​ខែ​សម្បូរ​ឈូក មាន​ម៉ូយ​កុម្ម៉ង់​ទិញ​អស់ៗ ប៉ុន្តែ​ដោយ​សារ​ឈូក​ទុំ​ទុក​បាន​យូរ ដូច្នេះ​ទើប​អ្នក​ដាំ​ឈូក​ភាគ​ច្រើន​ត្រូវ​លៃលក​ផល​របស់​ខ្លួន​ស្តុក​ទុក​ខ្លះ ដើម្បី​លក់​នៅ​ខែ​ខ្សត់​ខណៈ​ដែល​វា​ឡើង​ថ្លៃ ។
និយាយ​ដល់​ការ​ដាំ​ឈូក​នេះ អ្នក​ស្រី​បាន​បន្ត​ថា ៖ «នៅ​ខែ​មីនា ឬ​មេសា យើង​ចាប់​ផ្តើម​ដាំ​ឈូក ដោយ​ទិញ​ពូជ​អស់​ប្រមាណ ២០០ ​ដុល្លារ បន្ទាប់​ពី​ដាំ​កូន​ឈូក​ហើយ ខ្ញុំ​ត្រូវ​រង់​ចាំ​ប្រមាណ​​ជា​ ៤​ ខែ ដើម្បី​ទទួល​ផល ហើយ​រយៈ​ពេល​ប្រមូល​ផល​គឺ​មាន​ប្រហែល​៣​ខែ រហូត​ដល់​ពេល​ទឹក​ឡើង​លិច​ឈូក​អស់» ។
ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា អ្នក​ដាំ​ឈូក និង​មាន​ជម្រក​បណ្តោះ​អាសន្ន​នៅ​លើ​បឹង​តាមោក ​​ជាង​ ៤០ ​គ្រួសារ ក្នុង​សង្កាត់​សំរោង ខណ្ឌ​សែនសុខ បាន​សម្ដែង​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ ក៏​ដូចជា​បង្ក​ក្តី​បារម្ភ​ដល់​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ឲ្យ​រុះរើ​ចេញ ខណៈ​ដែល​ផល​ឈូក​របស់​គេ​មិន​ទាន់​ប្រមូល​រួច ។
អ្នក​ស្រី អៀម សុខ បាន​ប្រាប់​ថា អ្នក​ស្រី​អាច​រក​ប្រាក់​ចំណូល​មួយ​ម៉ឺន​រៀល​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​១​ថ្ងៃ ពី​ការ​បេះឈូក ដក​ព្រលឹត និង​នេសាទ​ត្រី ក្នុង​បឹង​នេះ ដើម្បី​ផ្គត់​ផ្គង់​សមាជិក​ នាក់​ នៅ​ក្នុង​គ្រួសារ​អ្នកស្រី ។
ស្ថិត​ក្នុង​រោង​បណ្តោះ​អាសន្ន​ដែល​កំពុង​រើរុះ​នៅ​សល់​តែ​ដំបូល ស្រ្តី​វ័យ​ ៣០ ​ឆ្នាំ​រូប​នេះ បាន​ថ្លែង​ទាំង​ក្រៀម​ក្រំ​ថា ៖ «ពួក​ខ្ញុំ​គ្រាន់​តែ​ចង់​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​មូលដ្ឋាន​ពន្យារ​ពេល​ឲ្យ​ពួក​ខ្ញុំ​ នៅ​ចាំ​បេះឈូក​អស់​ប្រហែល​ពីរ​ខែ​ទៀត​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​គេ​មិន​ព្រម» ។
អ្នកស្រី អៀម សុខ សម្លឹង​មើល​ផ្ទះ​ក្បែរ​ទឹក​ដែល​គេ​កំពុង​រុះរើ (រូបថត ហុង មិនា)
អ្នកស្រី អៀម សុខ សម្លឹង​មើល​ផ្ទះ​ក្បែរ​ទឹក​ដែល​គេ​កំពុង​រុះរើ (រូបថត ហុង មិនា)
សម្លឹង​មើល​ទៅ​ចម្ការ​ឈូក​ដ៏​ខ្ចី​ល្វក់​របស់​ខ្លួន អ្នក​ស្រី អាង រស់ ​ជា​អ្នក​ដាំ​ឈូក​ម្នាក់​ទៀត បាន​និយាយ​ទាំង​ស្រពាប់​ស្រពោន​ថា ទិដ្ឋភាព​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត​នៅ​លើ​បឹង​តាមោក​នេះ​នឹង​ត្រូវ​បាន​បាត់​បង់​ក្នុង​ពេល​ដ៏​ខ្លី​ខាង​មុខ​នេះ​ហើយ ។ អ្នក​ស្រី​បាន​ត្អូញ​ថា ៖​ «កាល​ពី​ចាប់​ផ្តើម​ធ្វើ​ចំណាយ​អស់​ជាង​ ២០០​ ដុល្លារ​ដែរ ហើយ​ត្រូវ​ចង​ការ​គេ​ទៀត បើ​ឲ្យ​រុះរើ​បែប​នេះ ពួក​ខ្ញុំ​នៅ​តែ​ជំពាក់​គេ​ដដែល​ហ្នឹង​ មាន​កន្លែង​ឯ​ណា​ជ្រក ទោះ​បី​ជា​គេ​ឲ្យ​នៅ​ដាំ​ក៏​ដោយ» ។ អ្នក​ស្រី​បាន​បន្ត​ថា ៖ «ថ្ងៃ​ខ្លះ​ ខ្ញុំ​អាច​រក​៣​ម៉ឺន ទៅ​៤​ម៉ឺន​ក៏​មាន ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​ថ្ងៃ​ខ្លះ​រក​មិន​បាន ហើយ​​ជួន​កាល​មួយ​អាទិត្យ​អាច​បេះ​បាន​តែ​២​ទៅ​៣​ថ្ងៃ​ក៏​មាន» ។
គួរ​រំឭក​ផង​ដែរ​ថា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​ឧសភា កន្លង​ទៅ សាលា​ខណ្ឌ​សែនសុខ បាន​ចេញ​លិខិត​ជូន​ដំណឹង​ជា​លើក​ទី​២ តាម​រយៈ​លិខិត​លេខ ០៧៣ សជណ សអណ១ ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​១០ ឧសភា ឆ្នាំ​២០១១ ដល់​ម្ចាស់​សម្រាស់ និង​ជម្រក​បណ្តោះ​អាសន្ន នៅ​លើ​បឹង​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ (បឹង​តាមោក និង​សំរោង) ឲ្យ​រុះរើ​សំណង់​ចេញ​ឲ្យ​អស់​ពី​បឹង​ក្នុង​រយៈ​ពេល​១០​ថ្ងៃ ក្នុង​ន័យ​រក្សា​ឲ្យ​គង់​វង្ស​នូវ​ផ្ទៃ​បឹង​សាធារណៈ​របស់​រដ្ឋ ហើយ​កាល​ពី​សប្តាហ៍​មុន​នេះ សំណង់​ជម្រក​បណ្តោះ​អាសន្ន​ជា​ច្រើន ត្រូវ​បាន​បង្ខំ​ឲ្យ​រុះរើ​ស្ទើរ​តែ​ទាំង​ស្រុង តាម​លិខិត​របស់​សាលា​ខណ្ឌ ៕
ដោយ អ៊ូ មុំ សារព័ត៌មាន​ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ថ្ងៃទី​១ ខែសីហា ឆ្នាំ​២០១១

គេហទំព័រ​ «កណ្ដុរ» ​បាន​ដាក់​ឲ្យ​ដំណើរ​ការ​ហើយ

អ្នក​ជំនាញ និង​អ្នក​ចង់​ស្វែង​យល់​អំពី​សត្វ​កណ្ដុរ​ ឥឡូវ​នេះ​មាន​ផ្លូវ​ដែល​អាច​ស្វែង​រក​ព័ត៌មាន និង​លទ្ធផល​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ថ្មីៗ​បំផុត​អំពី​ពួក​សត្វ​កកេរ​នេះ ។ គេហទំព័រ​ថ្មី​មួយ​មាន​ឈ្មោះ​ថា «អ្វីៗ​ទាំង​អស់​អំពី​កណ្ដុរ (All About Rodents)» បាន​ដាក់​ឲ្យ​ដំណើរ​ការ​ហើយ តាម​រយៈ​អាសយដ្ឋាន https://sites.google.com/site/rodentmanagement/home ។
គេហទំព័រ​នេះ​ផ្ទុក​ទៅ​ដោយ​ព័ត៌មាន​អំពី​បច្ចុប្បន្ន​ភាព​នៃ​សត្វ​កណ្ដុរ​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក និង​ព័ត៌មាន​សង្ខេប​របស់​អ្នកជំនាញ​អន្តរជាតិ អត្ថបទ​បច្ចេកទេស និង​ការ​បោះពុម្ព​ផ្សេងៗ​ស្ដីពី​ជីវវិទ្យា និង​ការ​គ្រប់គ្រង​កណ្ដុរ ។
លើស​ពី​នេះ ព្រឹត្តិការណ៍​ដែល​នឹង​រៀបចំ​ឡើង ដូចជា សន្និសីទ និង​សិក្ខាសាលា និង​ឱកាស​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​សម្រាប់​និស្សិត​ ហើយ​នឹង​អនុសាសន៍​នានា​សម្រាប់​ការ​គ្រប់គ្រង​សត្វ​កណ្ដុរ​ដោយ​ធម្មជាតិ​មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន​នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ដំណាំ​ស្រូវ​តំបន់​ទំនាប ក៏​ត្រូវ​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​នៅ​ក្នុង​គេហទំព័រ​ផង​នេះ​ដែរ ៕

ចំណុច​គួរ​ពិចារណា ល្អ ឬ អាក្រក់

ផ្លូវ​ផាប់ស្ត្រីត (Street) គឺ​ជា​ប្លុក​ទេសចរណ៍​ដ៏​សំខាន់​របស់​ខេត្ត​សៀមរាប ក្រៅ​ពី​តំបន់​ឧទ្យាន​ជាតិ​អង្គរ ហើយ​ប្លុក​នេះ​មាន​ទិដ្ឋភាព​រស់​រវើក​នៅ​ពេល​យប់​ ប្រមូល​ផ្ដុំ​ទៅ​ដោយ​ភោជនីដ្ឋាន បៀរហ្គាដិន កន្លែង​លក់​បាយ​ឆា មីឆា និង​ទឹកក្រឡុក ។ល។ រហូត​ទាល់​ភ្លឺ ។ កន្លែង​មាន​ជន​បរទេស​ច្រើន​កុះករ​ដូច​នេះ​ក៏​បាន​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ឱកាស​ជា​អនេក​ដល់​សកម្មភាព​លក់​ដូរ​ដទៃ​ទៀត និង​ជា​ពិសេស «ស្មុំ» ។
កាល​បម្រើការ​នៅ​ខេត្ត​សៀមរាប​ពី​ឆ្នាំ​២០០៦ ដល់​២០១០ ខ្ញុំ​ឧស្សាហ៍​ធ្វើ​ដំណើរ​មក​ភ្នំពេញ​នៅ​ពេល​យប់​ម៉ោង​១២​អធ្រាត្រ​តាម​ក្រុមហ៊ុន​វីរៈប៊ុនថាំ ដែល​មាន​ទីតាំង​នៅ​ជិត​ធនាគារ​ជាតិ​ខេត្ត​សៀមរាប ម្ដុំ​ផ្សារចាស់ និង​ផាប់ស្ត្រីត ។
នៅ​ប៉ុន្មាន​ខែ​មុន​នេះ ខ្ញុំ​បាន​ប្រទះ​ឃើញ​ក្មេង​មួយ​ក្រុម​មាន​ប្រុស​មាន​ស្រី អាយុ​ប្រមាណ​ពី​៨ ទៅ​១៤​ឆ្នាំ នៅ​រេរង់​សុំ​លុយ​ពី​ទេសចរ​បរទេស ។ ប្រសិន​បើ​អ្នក​ដែល​គេ​សុំ​នោះ​ឆ្លើយ​ថា «ទេ» ពួក​គេ​នឹង​ដើរ​តាម​តត្រុក ចាប់​ទាញ​ដៃ ឬ​ទាញ​អាវ​ពុំ​ព្រម​លែង ហើយ​បើ​សិន​ភ្ញៀវ​នោះ​ពុំ​ព្រម​ឲ្យ​ទៀត ពួក​គេ​នឹង​ជេរ​ពាក្យ​អសុរស​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស ធ្វើ​ឲ្យ​ភ្ញៀវ​ខឹង​សម្បា និង​ធុញ​ទ្រាន់​ជា​ខ្លាំង ។
នៅ​ពេល​ក្មេង​ស្រី​២​នាក់​ (ម្នាក់​អាយុ​ប្រមាណ​១០​ឆ្នាំ និង​ម្នាក់​ទៀត​ប្រមាណ​៧​ឆ្នាំ) កំពុង​ទាញ​ដៃ​ភ្ញៀវ​បរទេស​បរទេស​២​នាក់​អាយុ​ប្រមាណ​៣០​ឆ្នាំ ខ្ញុំ​ក៏​បាន​ទាញ​ម៉ាស៊ីន​ថត​មក​ថត​យក​ទិដ្ឋភាព​នោះ ។ ស្រាប់​តែ​មាន​ស្ត្រី​រាង​ចំណាស់​បន្តិច​នៅ​ក្បែរ​នោះ​បាន​ធ្វើ​សញ្ញា​ឲ្យ​ក្មេង​នោះ​បញ្ឈប់​សកម្មភាព និង​បាន​អូស​ដៃ​យក​ទៅ​ណែនាំ​នៅ​កន្លែង​ស្ងាត់ ។ បន្ទាប់​មក​ក្មេង​ស្រី​នោះ​បាន​មក​សួរ​ខ្ញុំ​ថា «ពូ​ជា​អ្នក​កាសែត​មែន​ទេ ?» ។ ពេល​នោះ​ខ្ញុំ​ចាប់​អារម្មណ៍​ថា ក្មេង​ទាំង​នោះ​មាន​មេ​កើយ ឬ​ម្ដាយ​តាម​ឃ្លាំ​មើល និង​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​ប្រយ័ត្ន​ប្រយែង​ព្រោះ​ខ្លាច​អ្នក​កាសែត ។ មិន​ដឹង​ថា​ពួក​គេ​ខ្លាច​នរគបាល​ដែរ​ឬ​ទេ ? ប៉ុន្តែ​បើ​តាម​ខ្ញុំ​ពិនិត្យ​មើល មាន​ប៉ូលីស​នៅ​ចាំ​យាម​ការពារ​សន្តិសុខ​នៅ​ក្បែរៗ​នោះ​ដែរ ។
លុះ​ដល់​មក​ដល់​យប់​ថ្ងៃ​ទី​០៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១១ វេលា​ម៉ោង​៩ ខ្ញុំ​បាន​ជួប​ប្រទះ​នឹង​ហេតុការណ៍​គួរ​ឲ្យ​កត់​ចំណាំ​មួយ​ទៀត​គឺ​មាន​ក្មេង​ប្រុស​ម្នាក់​អាយុ​១០​ឆ្នាំ បាន​យក​សៀវភៅ​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​ពីរ​បី​ក្បាល​ទៅ​ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​ភ្ញៀវ​ជនជាតិ​អាល្លឺម៉ង់​ពីរ​នាក់ (ប្រុស​ម្នាក់ ស្រី​ម្នាក់) អាយុ​ស្របាល​៣០​ឆ្នាំ​ជួយ​ទិញ​ពី​គេ ។ ពេល​ភ្លៀវ​បដិសេធ គេ​បាន​រៀប​រាប់​គួរ​ឲ្យ​កំសត់​ថា​គេ​មិន​ទាន់​បាន​ហូប​បាយ​នៅ​ឡើយ គេ​គ្មាន​ប្រាក់​ហូប​បាយ​ទេ ស្នើ​សុំ​ឲ្យ​ភ្ញៀវ​ទាំង​ទ្វេរ​ចេញ​លុយ​ថ្លៃ​បាយ​ឆា​មួយ​ចាន​ឲ្យ​គេ​ហូប ។ ដោយ​អាណិត​អាសូរ​ ភ្ញៀវ​ស្រី​ប្រុស​ទាំង​ពីរ​បាន​យល់​ព្រម ។ បន្ទាប់​ពី​បាន​បាយ ស្រាប់​តែ​គេ​សុំ​ទឹក​ក្រឡុក​​ថែម​មួយ​កែវ​ទៀត ។ នៅ​ពេល​លើក​បាយ​ឆា និង​ទឹក​ក្រឡុក​ឲ្យ​ក្មេង​ប្រុស​ម្នាក់​នោះ អ្នកមីង​ម្ចាស់​កន្លែង​លក់​ និង​ជា​ចុងភៅ បាន​ប្រាប់​ទៅ​អ្នក​បម្រើ​ថា «មិន​បាច់​ដាក់​អា​នេះ ដាក់​អា​នោះ​ឲ្យ​វា​ទេ ព្រោះ​វា​មិន​ចេះ​ស៊ី​ទេ» ។ ឮ​ពាក្យ​សម្ដី​ទាំង​នេះ ធ្វើ​ឲ្យ​ខ្ញុំ​នឹក​ក្នុង​ចិត្ត​ថា «ហ្អា៎ ! នេះ​មិន​មែន​ជា​លើក​ទី​១​របស់​ក្មេង​ម្នាក់​នេះ​ទេ ប្រហែល​ជា​ញយ​ដង​មក​ហើយ​បាន​ជា​អ្នក​មីង​ដឹង​ច្បាស់​ពី​វា​យ៉ាង​នេះ» ។ គ្រាន់​តែ​ហូប​បាយ​បាន​ពីរ​បី​ស្លាបព្រា ស្រាប់​តែ​មាន​ក្មេង​ប្រុស​ស្រករ​គ្នា​ម្នាក់​ទៀត​លេច​មុខ​ឡើង​ស្នើ​ឲ្យ​ភ្ញៀវ​បរទេស​ទាំង​ពីរ​នាក់​ចេញ​លុយ​បាយ​ឲ្យ​គេ​មួយ​ចាន​ដែរ ប៉ុន្តែ​ពួក​ភ្ញៀវ​ប្រកែក ។ ជា​លទ្ធផល​ ក្មេង​ទាំង​ពីរ​កាន់​ស្លាបព្រា​ម្នាក់​មួយ​កាយ​បាយ​ដាក់​មាត់​ពី​ក្នុង​ចាន​តែ​មួយ ។ តើ​ទង្វើ​នេះ​ជា​ការ​ចៃដន្យ​ម្ដង​ម្កាល ឬ​ទង្វើ​ដែល​មាន​ការ​តាំង​ចិត្ត​ជា​មុន ?
ការ​រៀបរាប់​ទាំង​ប៉ុន្មាន​នេះ​គឺ​ជា​អារម្មណ៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​ខ្ញុំ​ប៉ុណ្ណោះ ខ្ញុំ​មិន​ហ៊ាន​អះអាង​ថា​ តើ​ទង្វើ​បែប​នេះ​ល្អ ឬ​មិន​ល្អ មាន​គុណវិបត្ត និង​គុណសម្បត្តិ​យ៉ាង​ណា ឬ​ប៉ះពាល់​ដល់​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ជា​ពិសេស​ប៉ះទង្គិច​ដល់​អារម្មណ៍​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​យ៉ាង​ណា​ក៏​ទេ​ដែរ ។ ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ធ្វើ​ការ​វាយ​តម្លៃ និង​មាន​វិធានការណ៍​សមស្រប​មិន​ខាន ៕

December 10, 2010

ដំណាំ​ស្វាយចន្ទី

តាម​វចនានុក្រម «ស្វាយចន្ទី» គឺ​ជា​ឈ្មោះ​ឈើ​មួយ​ប្រភេទ​ស្លឹក​ខ្ចី​ប្រើ​ជា​របោយ​ ឬ​ជា​អន្លក់​បាន, ផ្លែ​លៀន​ចុង​គ្រាប់​លេច​ចេញ​មក​ខាង​ក្រៅ វេលា​ទុំ​មាន​ក្លិន​ក្រអូប​ឆួល​ឆ្ងិត​បន្តិច មាន​ជ័រ​បន្តិច​ៗ​ប្រើ​ការ​ញាំ​បរិភោគ​បាន, បើ​គេ​ចេះ​ផ្សំ​គ្រឿង​ញាំ មាន​ជីវជាតិ​ឆ្ងាញ់​ពីសា​គ្រាន់​បើ​ដែរ, ជា​ដំណាំ​មិន​សូវ​រើស​ដី ។ អ្នក​ស្រុក​ខ្លះ​ហៅ​ស្វាយចន្ទី​ថា «ខ្យូវ» គេ​និយាយ​ថា ដើម​ខ្យូវ ផ្លែ​ខ្យូវ គ្រាប់​ខ្យូវ ។

ការ​ដាំដុះ​ស្វាយចន្ទី​នៅ​ជុំ​វិញ​ពិភពលោក

ដើម​ស្វាយចន្ទី​មាន​ដើម​កំណើត​នៅ​ប្រទេស​ប្រេស៊ីល ហើយ​សព្វថ្ងៃ​គេ​ឃើញ​មាន​ដើម​ស្វាយចន្ទី​ជាច្រើន​ត្រូវ​បាន​ដាំ​នៅ​បណ្ដា​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​នៅ​តំបន់​ត្រូពិច ពីព្រោះ​ឈើ​នេះ​ងាយ​ស្រួល​ដាំ​បើ​ប្រៀប​ធៀប​ទៅ​នឹង​ដើម​ឈើ​ដទៃ​ទៀត ព្រោះ​វា​មិន​ចាំ​បាច់​ត្រូវការ​ដី​ដែល​មាន​ជីជាតិ​ណាស់​ណា​ទេ ។ លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត ផ្លែ​របស់​វា​ផ្ដល់​នូវ​ជីវជាតិ​ខ្ពស់ ហើយ​ដើម​ស្វាយចន្ទី​ជួយ​ការពារ​បញ្ហា​ហូរ​ច្រោះ​ដី​ផង​ដែរ ។ ដំណាំ​ស្វាយចន្ទី​ត្រូវ​បាន​គេ​ហៅ​ថា​ជា​ដំណាំ «កសិករ​ក្រីក្រ» ពីព្រោះ​មាន​កសិករ​ក្រីក្រ​ជាច្រើន​ចូលចិត្ត​ដាំ​វា ២ ​ទៅ​ ៣​ ដើម ដើម្បី​រក​ប្រាក់​ចំណូល​ផ្គត់ផ្គង់​សេចក្ដី​ត្រូវការ​ចាំ​បាច់​នៅ​ក្នុង​ផ្ទះ​របស់​គេ ដូចជា ការ​ចំណាយ​ទៅ​លើ​សុខភាព និង​ទៅ​លើ​ប្រេង​ឥន្ធនៈ​ជាដើម ។
ដើម​ស្វាយចន្ទី​ត្រូវការ​រយៈពេល​ពី ទៅ ៤​ឆ្នាំ ដើម្បី​អាច​ប្រមូលផល​ជា​លើក​ដំបូង ហើយ​វា​អាច​ទទួល​បាន​ទិន្នផល​ខ្ពស់​នៅ​ពេល​វា​អាយុ ៧ ឆ្នាំ ។ ដោយ​ឡែក​ដើម​របស់​វា​គួរ​តែ​កាប់​ចោល និង​ដាំ​សា​ជា​ថ្មី​នៅ​ពេល​ដែល​វា​មាន​អាយុ ២៥ ឆ្នាំ ។ តាម​ធម្មតា ដំណាំ​ស្វាយចន្ទី​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​ផលិតផល​សរីរាង្គ (មិន​ប្រើ​ជី​គីមី) ពីព្រោះ​កសិករ​ក្រីក្រ​មិន​អាច​មាន​ប្រាក់​ទៅ​ទិញ​ជីគីមី និង​ថ្នាំ​សម្លាប់​សត្វ​ល្អិត​នោះ​ទេ ។ ដោយសារ​តែ​កសិករ​ភាគ​ច្រើន​មាន​ការ​ចំណាយ និង​ការ​ថែទាំ​តិច​តួច ដូច្នេះ​ទិន្នផល និង​ប្រាក់​ចំណូល​របស់​ពួក​គេ​ក៏​បាន​តិច​តួច​ដែរ ។ ដើម​ស្វាយចន្ទី​អាច​ទទួល​បាន​ទិន្នផល​ខ្ពស់ និង​រក​បាន​ចំណូល​ច្រើន​ប្រសិនបើ​កសិករ​ប្រើ​ជី​សរីរាង្គ និង​ថែទាំ​វា​ឲ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ (ដូចជា ការ​កាត់​មែក និង​ការ​កម្ចាត់​សត្វ​ចង្រៃ​ដោយ​សារធាតុ​សរីរាង្គ) លើក​កម្ពស់​ការ​អនុវត្ត​ការ​ប្រមូល​ផល ការ​កែច្នៃ និង​ស្តុកទុក ។
ស្វាយចន្ទី​ត្រូវ​បាន​គេ​ធ្វើ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដំបូង​នៅ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​នៅ​ទសវត្សរ៍​១៩២០ គឺ​បន្ទាប់​ពី​រោងចក្រ​កែច្នៃ​បាន​រក​ឃើញ​នូវ​បច្ចេកវិទ្យា​បក​សម្បក​មិន​ឲ្យ​បែក​គ្រាប់​ច្រើន ឬ​មិន​ឲ្យ​បែក​ហូរ​ជាតិ​ពុល​ពី​សម្បក​ទៅ​ប៉ះ​នឹង​គ្រាប់ ។ ចាប់​តាំង​ពី​ទសវត្សរ៍​១៩២០ ទៅ​ដល់​ពាក់​កណ្ដាល​ទសវត្សរ៍​១៩៧០ ការ​ប្រមូល​ផល​ស្វាយចន្ទី​បាន​កើន​ឡើង​ជា​លំដាប់​នៅ​អាហ្វ្រិក​ខាង​កើត និង​ឥណ្ឌា ។ ចាប់​ផ្ដើម​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៥ សង្គ្រាម និង​ជំងឺ​បាន​បំផ្លាញ​ឧស្សាហកម្ម​បក​សម្បក​ស្វាយចន្ទី​យ៉ាង​ខ្លាំង​នៅ​អាហ្វ្រិក​ខាងកើត ។ ការ​ដាំ​ស្វាយចន្ទី​បន្ត​កើន​ឡើង​នៅ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា និង​ប្រេស៊ីល ។ ចាប់​ពី​ទសវត្សរ៍​១៩៩០ ការ​ដាំដុះ​ស្វាយចន្ទី​បាន​កើន​ឡើង​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់​នៅ​ប្រទេស​វៀតណាម ។ ប្រទេស​ឥណ្ឌា​បាន​ដាំ​ស្វាយចន្ទី​ច្រើន​ជាង​គេ មាន​ចំនួន​ ២៣% នៃ​ផលិតផល​សរុប​ទូទាំង​ពិភពលោក​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩ ។ ផលិតផល​ស្វាយចន្ទី​វៀតណាម (រួម​នឹង​ស្វាយចន្ទី​កម្ពុជា) ឈរ​លំដាប់​ថ្នាក់​ទី​៤ លើ​ពិភពលោក​ដែល​មាន​ចំនួន ១៥% ។ បន្ទាប់​ពី​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​នៃ​ការ​ដាំដុះ​នៅ​ទ្វីប​អាហ្វ្រិក ដំណាំ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ងើប​ឡើង​ជា​ថ្មី​ម្ដង​ទៀត ដោយសារ​តែ​មាន​ការ​ជួយ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​គាំទ្រ​ពី​ស្ថាប័ន Africa Cashew Initiative (គម្រោង​ស្វាយចន្ទី​ទ្វីប​អាហ្វ្រិក) និង​មូលនិធិ​ហ្គេត (Gates Foundations) ។ នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៩ ទ្វីប​អាហ្វ្រិក​ខាង​លិច​ទាំង​មូល​ដាំដុះ​បាន ៣៧% នៃ​បរិមាណ​ស្វាយចន្ទី​ទូទាំង​ពិភពលោក (កើន​ឡើង​ពី​ ១២% នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៦ ហើយ​ទ្វីប​អាហ្វ្រិក​ខាងកើត​ទាំង​មូល​ដាំ​បាន ៨% និង​ប្រទេស​ប្រេស៊ីល​ដាំ​បាន ១៣%) ។

គុណភាព​ស្វាយចន្ទី

គុណភាព និង​តម្លៃ​លក់​ស្វាយ​ចន្ទី (ទាំង​សម្បក) ដំបូង​បំផុត​គឺ​កំណត់​ដោយ​ទិន្នផល​របស់​វា ទំហំ​គ្រាប់ និង​ការ​ខូចខាត​ដោយសារ​ផ្សិត ឬ​សត្វ​ល្អិត​ស៊ី ។ ទិន្នផល និង​ទំហំ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​មាន​ភាព​ខុសគ្នា​អាស្រ័យ​លើ​កត្តា​ជាច្រើន​ដូចជា ពូជ លក្ខខណ្ឌ​នៃ​ការ​ដាំដុះ ការ​ថែរក្សា ការ​ប្រមូល​ផល ការ​សម្ងួត​ក្រោយ​ពេល​ប្រមូល​ផល ការ​ស្តុកទុក និង​ការ​បក​សម្បក ។ ជាទូទៅ គ្រាប់​មាន​ទំហំ​ធំ​គឺ​មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់ ។
ការ​ធ្វើ​ចំណាត់​ថ្នាក់​គុណភាព (Grade) របស់​ស្វាយចន្ទី​គឺ​កំណត់​ដោយ​អង្គការ​មាត្រដ្ឋាន​គុណភាព​អន្តរជាតិ ដូចជា សមាគម​ឧស្សាហកម្ម​ស្បៀង​អាហារ (AFI) នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ក្រុមប្រឹក្សា​លើក​កម្ពស់​ការ​នាំ​ចេញ​ស្វាយចន្ទី​របស់​ឥណ្ឌា (CEPC) ។ កម្រិត​ស្ដង់ដារ​មួយ​ដែល​អាច​ទទួល​យក​បាន (ក្នុង​ចំណោម​កម្រិត​ស្ដង់ដារ​ទាំង​៣០) មាន​ឈ្មោះ​ថា WW320 ជា​កម្រិត​មួយ​ដែល​សមរម្យ​បំផុត​សម្រាប់​ប្រភេទ​អាហារ​សម្រន់ ។ នៅ​លើ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ តម្លៃ​ត្រូវ​បាន​គិត​ជា​ដុល្លា​ក្នុង​ទម្ងន់​មួយ​ផោន ។

យន្តកម្ម​កែច្នៃ​ស្វាយចន្ទី

អស់​រយៈពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ មាន​កិច្ច​ខិតខំ​ព្យាយាម​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ម៉ាស៊ីន​បក​សម្បក​ស្វាយចន្ទី​ដែល​មាន​តម្លៃ​សមរម្យ​ដែល​អាច​ឲ្យ​ម្ចាស់​ក្រុមហ៊ុន​អាច​ទិញ​បាន ។ ប៉ុន្តែ​រហូត​មក​ដល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា ម៉ាស៊ីន​បក​សម្បក​ស្វាយចន្ទី​ដែល​មាន​តម្លៃ​ថោក​មិន​សូវ​ល្អ ពីព្រោះ​វា​ធ្វើ​ឲ្យ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​បែក​បាក់​ច្រើន ។
នៅ​ក្នុង​រយៈពេល​២​ឬ​៣​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ ដោយសារ​តែ​ប្រាក់​ឈ្នួល​ពលកម្ម​ឡើង​ខ្ពស់ និង​មាន​កង្វះ​កម្លាំង​ពលកម្ម​នៅ​តាម​ជនបទ​នៅ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា និង​វៀតណាម បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​យន្តកម្ម​រោងចក្រ​ខ្នាត​តូច​កាន់​តែ​មាន​ប្រជាប្រិយភាព ។ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩ ប្រទេស​វៀតណាម​បាន​នាំ​ចេញ​ឧបករណ៍​កែច្នៃ​ថ្មីៗ​ទៅ​លក់​នៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​ដែល​ធានា​ថា​វា​នឹង​មិន​ធ្វើ​ឲ្យ​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​បាក់បែក​ច្រើន និង​ធូរ​ថ្លៃ​អាច​អាច​ទិញ​ប្រើប្រាស់​បាន ។ ម្យ៉ាង​ទៀត​ម៉ាស៊ីន​បក​សម្បក​នេះ​មាន​ប្រសិទ្ធិភាព​ដូច​គ្នា​នឹង​ការ​ចំណាយ​មនុស្ស ៣០​នាក់ ឲ្យ​មក​ធ្វើការ​អញ្ចឹង​ដែរ ។ ហេតុ​នេះ​ប្រសិនបើ​ម៉ាស៊ីន​បក​សម្បក​ដែល​កំពុង​ដំណើរ​ការ​នៅ​ចំនួន​ពាក់​កណ្ដាល​នៃ​រោងចក្រ​ទាំងអស់ (សរុប ២២៥ នៅ​វៀតណាម) មាន​គុណភាព​ល្អ​ដូច​បាន​អះអាង​មែន ពួក​គេ​នឹង​ទាក់​ទាញ​បាន​អតិថិជន​យ៉ាង​ច្រើន​ដើម្បី​ទិញ​ម៉ាស៊ីន​នោះ ហើយ​នៅ​ក្នុង​រយៈពេល​២ ទៅ​៣​ឆ្នាំ​ខាងមុខ គ្រឿង​យន្ត​កែច្នៃ​ស្វាយចន្ទី​នឹង​កាន់​តែ​រីក​ដុះដាល​បន្ថែម​ទៀត ។
ដោយ​ឡែក​មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ និង​ការ​កែ​លម្អ​យ៉ាង​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​បច្ចេកវិទ្យា​គ្រឿងចក្រ​កែច្នៃ​ស្វាយចន្ទី​ខ្នាត​ធំ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ប្រេស៊ីល គឺ​មាន​ន័យ​ថា គ្រឿង​ចក្រ​កែច្នៃ​អាច​កាត់​បន្ថយ​នូវ​អត្រា​ខូចខាត ឬ​បែក​បាក់​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​រហូត​ដល់​ក្រោម ២០% ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ដូចជា​ការ​បក​សម្បក​ដោយ​ដៃ​ផង​ដែរ ។ ទោះ​ជា​ម៉ាស៊ីន​នោះ​មាន​គុណភាព​ល្អ និង​អាច​បែង​ចែក​គុណភាព​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​បាន​សុក្រឹត​ក៏​ដោយ ដោយសារ​តែ​ម៉ាស៊ីន​មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់ និង​ត្រូវការ​អ្នក​ដែល​មាន​ជំនាញ​ខ្ពស់​ដើម្បី​បញ្ជា​វា ដូច្នេះ​ការ​បែងចែក​គុណភាព​គ្រាប់​ស្វាយចន្ទី​ដោយ​មនុស្ស​នៅ​តែ​មាន​ប្រជាប្រិយភាព​ក្នុង​រយៈពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ទៅ​មុខ​ទៀត ។


កោះសន្តិភាព​ព្រមាន​ចាត់​វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់​ប្រឆាំង​នឹង​អ្នក​លួច​អត្ថបទ​របស់​ខ្លួន

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៧ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១០​នេះ សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព​បាន​ព្រមាន​វ៉េបសាយ​ទាំងឡាយ​ណា​ដែល​បាន​ចម្លង​អត្ថបទ​ និង​រូបភាព​របស់​ខ្លួន​យក​ទៅ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​បន្ត​ថា បាន​រំលោភ​បំពាន​ទៅ​លើ​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា ។ តាម​អត្ថបទ​ដែល​មាន​ចុះ​ផ្សាយ​នៅ​លើ​គេហទំព័រ​របស់​សារព័ត៌មាន​មួយ​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ថា «ម្ចាស់​វ៉េបសាយ​ទាំង​ឡាយ​ដែល​ធ្លាប់​តែ​លួច​ចម្លង​អត្ថបទ និង​រូបភាព​របស់​កោះសន្តិភាព​សូម​បញ្ឈប់​ជា​បន្ទាន់ ដើម្បី​ចៀស​វាង​ការ​ប្រឈម​មុខ​ផ្លូវ​ច្បាប់ ។ យើង​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា ម្ចាស់​វ៉េបសាយ​នានា​នឹង​បញ្ឈប់​ជា​បន្ទាន់​នូវ​ការ​​លួច​ចម្លង​អត្ថបទ​ព័ត៌មាន និង​រូបភាព​នៅ​ក្នុង​វ៉េបសាយ​របស់​សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ហើយ​ខិតខំ​ម្ចាស់​ការ​ធ្វើ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ទើប​ជា​ការ​ល្អ និង​ស័ក្តិ​សម​ជា​អ្នក​ប្រកួត​ប្រជែង» ។
មិន​ដឹង​ថា​ការ​ព្រមាន​នេះ​សំដៅ​ទៅ​លើ​តែ​វ៉េបសាយ​រក​កម្រៃ ឬ​ក៏​ផ្ដោត​ទៅ​លើ​វ៉េប និង​ប្លុក​ទាំង​អស់ រួម​ទាំង​ប្លុក «ឈូកខ្មែរ» របស់​ខ្ញុំ​ដែល​មិន​ស្វែង​រក​កម្រៃ​ក៏​ទេ​ដែរ ? ព្រោះ​កន្លង​មក​នេះ ខ្ញុំ​បាន​យក​អត្ថបទ​មួយ​ចំនួន​របស់​កោះសន្តិភាព​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ «សិល្បៈ​វប្បធម៌» មក​ចុះ​ផ្សាយ​បន្ត​នឹង​គេ​ដែរ ។
ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​នៃ​ការគោរព​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​នេះ ជា​គោលការណ៍​ដែល​ខ្ញុំ​តែង​តែ​ប្រកាន់​ខ្ជាប់​ជានិច្ច​តាំង​ពី​ចាប់​ផ្ដើម​ដំណើរ​ការ​ «ឈូកខ្មែរ» ដំបូង​មក ។ ចំពោះ​សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ខ្ញុំ​បាន​ព្យាយាម​ស្នើ​សុំ​ការ​អនុញ្ញាត​ដើម្បី​ប្រើប្រាស់​អត្ថបទ និង​រូបភាព​មក​ផ្សព្វផ្សាយ​បន្ត តាម​រយៈ​អ៊ីម៉ែល​ចំនួន​ពីរ​លើក​គឺៈ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០០៩ ម្ដង និង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មេសា ឆ្នាំ​២០០៩​ម្ដង​ទៀត ។ ប៉ុន្តែ​គ្មាន​ចម្លើយ​តប​ថា «បាន ឬ មិន​បាន» នោះ​ទេ ។ ដោយ​ពុំ​មាន​ការ​ណែនាំ​អ្វី​ពី​សារព័ត៌មាន​មួយ​នេះ និង​ដោយ​យល់​ឃើញ​ថា វិទ្យុ​នានា​តែង​តែ​ដក​ស្រង់​ព័ត៌មាន​ពី​កាសែត​មក​ផ្សាយ​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ដោយ​គ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ជា​មុន​ដូច​គ្នា និង​ដោយ​អត្ថបទ​មាន​ខ្លឹមសារ​ល្អ​ គួរ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​ជា​ឯកសារ​សម្រាប់​ការ​ស្រាវជ្រាវ​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ ខ្ញុំ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ជ្រើស​យក​អត្ថបទ​របស់​កោះសន្តិភាព​មក​ផ្សាយ​បន្ត រហូត​ដល់​ឃើញ​សេចក្ដី​ព្រមាន​នៅ​ថ្ងៃ​នេះ ។ សូម​បញ្ជាក់​ថា រាល់​ការ​ដក​ស្រង់​របស់​ខ្ញុំ​គឺ​មាន​បញ្ជាក់​ពី​ប្រភព​ច្បាស់​លាស់​ណាស់ ។ ប្រសិន​បើ​ខ្ញុំ​យក​អត្ថបទ និង​រូបភាព​ទាំង​ស្រុង ខ្ញុំ​ប្រើ​ពាក្យ​ថា «សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ថ្ងៃទី​…» ហើយ​នៅ​ពេល​ដែល​មាន​ថែម​ថយ​ខ្លឹមសារ ឬ​រូបភាព ខ្ញុំ​ប្រើ​ពាក្យ​ថា «ដក​ស្រង់​ពី​សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ថ្ងៃទី​…» ។ (ខ្ញុំ​អត់​ចេះ​ច្បាប់​កម្មសិទ្ធិបញ្ញា​ទេ មិន​ដឹង​ថា​ធ្វើ​ដូច​នេះ​ហើយ​នៅ​តែ​ខុស​ឬ​យ៉ាង​ណា​ទេ ?)
ពាក់ព័ន្ធ​ការ​ស្វែង​រក​ការ​អនុញ្ញាត​ជាមុន​នេះ​ដែរ ខ្ញុំ​បាន​ព្យាយាម​ស្នើ​សុំ​ការ​អនុញ្ញាត​ពី​ «បណ្ដាញ​ព័ត៌មាន​វប្បធម៌​ខ្មែរ» តាម​រយៈ​អ៊ីម៉ែល​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០០៩ និង​ទទួល​បាន​ការ​ឆ្លើយ​តប​ពី Web Master ថា​នឹង​បញ្ជូន​សំណើ​របស់​ខ្ញុំ​ទៅ​ថ្នាក់​គ្រប់​គ្រង​ដើម្បី​ពិនិត្យ និង​សម្រេច ។ ប៉ុន្តែ​មក​ដល់​ពេល​នេះ ពុំ​មាន​ចម្លើយ​តប​ថា «បាន ឬ មិន​បាន​ទេ» ។
កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០០៩ នៅ​ពេល​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​ដក​ស្រង់​អត្ថបទ​ចំនួន​២​ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ហា​ព្រំដែន​មក​ផ្សាយ​បន្ត​ពី​វ៉េបសាយ​ «ដើមអម្ពិល» ស្រាប់​ឃើញ​វ៉េបសាយ​នេះ​ព្រមាន​ទៅ​អ្នក​ទាំងឡាយ​ណា​ដែល​យក​អត្ថបទ​របស់​ខ្លួន​ទៅ​ផ្សាយ​បន្ត​ដោយ​គ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ជា​មុន ។ លុះ​ដល់​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០០៩ ខ្ញុំ​បាន​សរសេរ​លិខិត​ផ្ញើ​ជូន​អគ្គនាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​ព័ត៌មាន​ដើមអម្ពិល (កាល​នោះ​មិន​ទាន់​បែក​ផ្លូវ​គ្នា​ជាមួយ​កាសែត​អង្គរវត្ត​នៅ​ឡើយ​ទេ) ស្នើ​សុំ​ការ​អនុញ្ញាត​ដូច​ខាងលើ​ដែរ ហើយ​ក៏​គ្មាន​ចម្លើយ​តប​ដូច​គ្នា​ដែរ ។
ខ្ញុំ​បាន​ធ្វើការ​សម្រេច​ចិត្ត​មិន​ដក​ស្រង់​ពី​អត្ថបទ​ពី​បណ្ដាញ​ព័ត៌មាន​វប្បធម៌​ខ្មែរ​ និង​ដើមអម្ពិល​មក​ផ្សព្វផ្សាយ​បន្ត​ដោយ​គ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត​តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក ។ ឥឡូវ​នេះ​ដល់​ពេល​វេលា​ដែល «ឈូកខ្មែរ» ត្រូវ​សារភាព និង​ត្រលប់​មក​រក​គោលការណ៍​ដើម​របស់​ខ្លួន​វិញ ដោយ​ផ្សព្វផ្សាយ​តែ​អត្ថបទ​ដែល​មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ប៉ុណ្ណោះ ៕

August 28, 2010

បុរស​ម្នាក់​លក់​កូនស្រី​យក​លុយ​ទិញ​ស្រាផឹក

កំណត់ៈ  អត្ថបទ​ខាងក្រោម​នេះ ដកស្រង់​ចេញ​ពី​សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ផ្សាយ​ថ្ងៃទី​១៨ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ ទុក​ជា​ការ​រំលឹក ដាស់​សតិ​ ដល់​លោក​ឪពុក​ជាទី​គោរព​ទាំង​ឡាយ និង​ឧទ្ទិស​ជូន​កុមារី ក្មេង​ស្រី​​ដ៏​គួរ​ឲ្យ​ស្រលាញ់​ទាំង​អស់​ ដែល​រងគ្រោះ​ដោយ​សារ​តែ​ភាព​អស្មិមានះ ទង្វើ​អសីលធម៌ មិន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​របស់​លោក​​ឪពុក ។ កូនស្រី​​ គឺ​ជា​វត្ថុ​ដែល​ខ្លួន​ត្រូវ​ស្រលាញ់ បីបាច់​ថែរក្សា​ស្មើ​នឹង​ជីវិត​ខ្លួន គឺ​ពុំ​មែន​ជា​វត្ថុ​សម្រាប់​ដោះដូរ​ជា​ថ្នូ​នឹង​អ្វី​មួយ​ឡើយ ។
បុរស​ម្នាក់​លក់​កូនស្រី​យក​លុយ​ទិញ​ស្រាផឹក
នៅ​ឥណ្ឌា​មាន​បុរស​ម្នាក់​បាន​លក់​កូនស្រី​របស់​ខ្លួន​ដើម្បី​បាន​លុយ​យក​មក​ទិញ​ស្រាផឹក ។ កូនស្រី​របស់​បុរស​នេះ​អាយុ​៦​ឆ្នាំ​ ត្រូវ​ឪពុក​ដាក់​លក់​ដេញ​ថ្លៃ​​បាន​តម្លៃ​ត្រឹម​តែ​១៦,៥០ ​អឺរ៉ូ ប៉ុណ្ណោះ គឺ​មិន​បាន ​២០ ​អឺរ៉ូ​ផង ហើយ​ប្រាក់​នេះ​ឪពុក​រូប​នេះត្រូវ​យក​ទៅ​ទិញ​ស្រា​ផឹក ។ បុរស​នេះ​​ដែល​ជួប​បញ្ហា​ហិរញ្ញ​វត្ថុ​ ហើយ​ញៀន​ស្រា​ រួច​រូប​គេ​គ្មាន​មធ្យោបាយ​ដើម្បី​ឱ្យ​បាន​ប្រាក់​សម្រាប់​ទិញ​ស្រា​ផឹក​ ក្រៅ​ពី​លក់​កូនស្រី​ឱ្យ​គេ​ឡើយ ។ ពេល​គេ​ដើរ​ចូល​ក្នុង​ហាង​ ព្រោះ​តែ​គេ​គ្មាន​​លុយ​ម្ចាស់​ហាង​បដិសេធ​មិន​លក់​អ្វី​ឱ្យ​គេ​ឡើយ ។ ពេល​នោះ​បុរស​នេះ​បាន​មក​​កាន់​តាម​ដង​វិថី​ ហើយ​ដាក់​លក់​កូនស្រី​ដេញ​ថ្លៃ​ ​និង​​លក់​កូនស្រី​បាន​ត្រឹម​តម្លៃ​ ១៦,៥០​អឺរ៉ូ ក៏​ប៉ុន្តែ​​ការ​ដោះ​ដូរ​គ្នា​ត្រូវ​អាក់​ខាន ព្រោះ​តែ​អន្តរាគមន៍​របស់​ប៉ូលិស ៕

August 17, 2010

ចាប់​ផ្តើម​ហាម​ឃាត់​ការ​នាំ​ចេញ​ស្រូវ​សាលី​រុស្ស៊ី

នៅ​រុស្ស៊ី​ការ​ហាម​ឃាត់​នាំ​ចេញ​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​សម្រេច​ដោយ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​រុស្ស៊ី លោក​ វ៉្លាឌីមៀរ​ ពូទីន បាន​ចូល​ជា​ធរ​មាន​កាល​ពីថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ ។ ខណៈ​ដែល​ធាតុអាកាស​ក្តៅ​ខ្លាំង និង​ភ្លើង​ឆេះ​ព្រៃ​បង្ក​ការ​ខូច​ខាត​ដល់​ការ​ប្រមូល​ផល​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​ដល់​ទៅ​១​ភាគ​៤ រដ្ឋា​ភិបាល​​រុស្ស៊ី​ប៉ុនប៉ង​ប្រើ​វិធានការ​នេះ​ទប់​ការ​ឡើង​ថ្លៃ​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​ក្នុង​ប្រទេស ។
លោក ​ពូទីន បាន​ចុះ​ហត្ថ​លេខា​កាល​ពី​ថ្ងៃទី​៥ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ កន្លង​មក​​នេះ លើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​មួយ​ហាម​ឃាត់​ការ​នាំ​ចេញ​ស្រូវ​សាលី​ចាប់​ពីថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ ទៅ​រហូត​ដល់​ថ្ងៃទី​៣១ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១០ ហើយ​អាច​ពន្យារ​ពេល​លើស​ពីនេះ​ទៀត ។ ប្រទេស​រុស្ស៊ី​ជា​អ្នក​នាំ​ចេញ​ស្រូវ​សាលី​ធំ​ជាង​គេ​លំដាប់​ទី​៣​លើ​ពិភព​លោក​ បាន​បន្ថយ​ការ​ព្យាករ​ពី​ការ​ប្រមូល​ផល​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​សម្រាប់​ឆ្នាំ​២០១០ មក​នៅ​ត្រឹម​៦៥​លាន​តោន​ ទល់​នឹង​៩៧​លាន​តោន កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៩ ។ ការ​ប្រកាស​អាសន្ន​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​សម្រាប់​តំបន់​កសិកម្ម​ចំនួន​២៧ ហើយ​បើ​យោង​តាម​ការ​វាយ​តម្លៃ​របស់​ធនាគារ​អង់គ្លេស HSBC ថា គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​ និង​ធាតុ​អាកាស​ក្តៅ​ខ្លាំង​អាច​ឱ្យ​រុស្ស៊ី​ខាត​បង់​ដល់​១%​នៃ​ផលទុន​ជាតិ​សរុប​របស់​ប្រទេស ។
យោង​តាម​បណ្តា​មេដឹកនាំ​រុស្ស៊ី​ថា ការ​ហាម​ឃាត់​នាំ​ចេញ​នេះ​គឺ​សម្រាប់​ធានា​ការ​ផ្គត់​ផ្គង់​ទីផ្សារ​ក្នុង​ស្រុក​ ហើយ​ចៀស​វាង​កុំ​ឱ្យ​តម្លៃ​ស្បៀង​ឡើង​ខ្ពស់ ៕
សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ថ្ងៃទី​១៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០

August 9, 2010

តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​ឡើង​ខ្ពស់​បំផុត​ក្រោយ​រុស្ស៊ី​ប្រកាស​ផ្អាក​នាំ​ចេញ

តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​ឡើង​ខ្ពស់​បំផុត​ក្រោយ​រុស្ស៊ី​ប្រកាស​ផ្អាក​នាំ​ចេញ
តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​នា​ពេល​នេះ​មាន​ខ្ពស់​បំផុត ។ ​នៅ​ទី​ផ្សារ​អឺរ៉ុប​ EURONEXT ពេល​បិទ​ទី​ផ្សារ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ កន្លង​មក​នេះ តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​ឡើង​ដល់​២២៣,៥​អឺរ៉ូ ក្នុង​មួយ​តោន​ គឺ​ជិត​២​ដង​ខ្ពស់​ជាង​កាល​ពី​១​ឆ្នាំ​មុន​នេះ ។ ពិត​មែន​ហើយ​ស្រូវ​សាលី​ដែល​គេ​និយម​ហៅ​គ្រាប់​ធញ្ញជាតិ​​ទី​៣ ដែល​គេ​ដាំ​ដុះ​ច្រើន​បំផុត​លើ​ពិភព​លោក​ ធ្លាប់​ឡើង​ថ្លៃ​ខ្ពស់​បំផុត​ម្តង​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៧​ ដល់​២៤០​អឺរ៉ូ​ក្នុង​មួយ​តោន ។
តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​ឡើង​ខ្ពស់​ខ្លាំង​ និង​ឆាប់​រហ័ស​បំផុត​គួរ​ឱ្យ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​នា​ឆ្នាំ​នេះ ។​ កាល​ពី​ដើម​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១០ ស្រូវ​សាលី​ថៃ្ល​ត្រឹម​តែ​១៣០​អឺរ៉ូ​ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​មួយ​តោន​​ ដូច្នេះ​ការ​ឡើង​ថ្លៃ​នា​ពេល​នេះ​តំណាង​ឱ្យ​ដល់​ទៅ​ជាង​៧០%​ឯណោះ ក្នុង​រយៈ​ពេល​តែ​១​ខែ ។ នា​ដើម​ឆ្នាំ​២០១០ នេះ តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​មាន​ទាប​បំផុត​ត្រឹម​តែ​ជិត​១១០​អឺរ៉ូ​ប៉ុណ្ណោះ ក្នុង​មួយ​តោន ​រួច​ពេល​នេះ ហេតុ​អី​ក៏​ឡើង​ខ្ពស់​បែប​នេះ ? ចម្លើយ​ពិសេស​បំផុត​មក​ពី​កត្តា​បរិយាកាស ។​ ភាព​រាំង​ស្ងួត​ធ្ងន់​ធ្ងរ​បំផុត​កើត​មាន​នៅ​រុស្ស៊ី​ជា​ប្រទេស​នាំ​ចេញ​ស្រូវ​សាលី​ធំ​ជាង​គេ​ទី​៣ លើ​ពិភព​លោក ​បន្ទាប់​ពី​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ។​ ការ​ប្រមូល​ផល​ធ្លាក់​ទាប​បំផុត ។ ប្រទេស​នេះ​ព្យាករ​ពី​ការ​ចុះ​ថយ​ផលិតផល​ស្រូវ​សាលី​មក​នៅ​ត្រឹម​ពី​៧០ ​ទៅ​៧៥​លាន​តោន​ទល់​នឹង​៩៧​លាន​តោន​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ទៅ​មិញ ។
ដោយ​ជួប​គ្រោះ​ភ្លើង​ឆេះ​ព្រៃ​យ៉ាង​សាហាវ​នៅ​រស្ស៊ី​ សភាពការណ៍​រឹត​តែ​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ​ដោយ​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ប្រទេស​នេះ ​លោក​ វ្ល៉ាឌីមៀរ ​ពូទីន​ ថ្លែង​កាល​ពីថ្ងៃ​ទី​៥ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០ កន្លង​មក​នេះ ពី​ការ​ផ្អាក​នាំ​ចេញ​ស្រូវ​សាលី​រហូត​ដល់​ខែ​ធ្នូ​ដែល​ញ៉ាំង​ឱ្យ​មាន​ពាក្យ​ចចាម​អារ៉ាម​នានា ។ ​ក្រោយ​ការ​ប្រកាស​នេះ តម្លៃ​ស្រូវ​សាលី​បាន​ហក់​ឡើង​យ៉ាង​ខ្ពស់​ភ្លាមៗ​ដល់​២៣៧,៥​អឺរ៉ូ​ក្នុង​មួយ​តោន​កាល​ពីថ្ងៃ​ទី​៥ ខែ​សីហា​ នោះ ក្រោយ​មក​ចុះ​វិញ​៦%​បន្ទាប់​ពី​នេះ ។
នៅ​បារាំង​ជា​ប្រទេស​ផលិត​ស្រូវ​សាលី​ធំ​ជាង​គេ​ទីមួយ​នៅ​អឺរ៉ុប​ គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​ក៏​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ការ​ប្រមូល​ផល​ស្រូវ​សាលី​ដែរ តែ​ខ្សោយ​ជាង​នៅ​រុស្ស៊ី ។​ យោង​តាម​ការ​វាយ​តម្លៃ​ចុង​ក្រោយ​នានា​របស់​ក្រសួង​កសិកម្ម​ថា ការ​ប្រមូល​ផល​ស្រូវ​សាលី​របស់​បារាំង​​ត្រូវ​​ចុះ​ថយ​៣%​មក​នៅ​ត្រឹម​៣៥,២​លាន​តោន ៕
សារព័ត៌មាន​កោះសន្តិភាព ថ្ងៃ​ទី​៩ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១០

July 31, 2010

ស្រូវ​បុរាណ​ចេញ​កួរ​លឿន​ជាង​ស្រូវ​បច្ចុប្បន្ន

ស្រូវ​បុរាណ​អាយុ​ប្រហែល​៣០០០​ឆ្នាំ​ចេញ​លឿន​ជាង​ស្រូវ​ស្រាល​បច្ចុប្បន្ន
ស្រូវ​បុរាណ​អាយុ​ប្រហែល​៣០០០​ឆ្នាំ​ចេញ​លឿន​ជាង​ស្រូវ​ស្រាល​បច្ចុប្បន្ន
អ្នក​វិទ្យាសាស្

No comments:

Post a Comment